Muzyka przeciwko konfliktom zbrojnym

Od czasów, kiedy ludzie zaczęli grupować się w grupy i rozpoczęli tworzenie struktur społeczno-politycznych trwają konflikty zbrojne. Od wojny peloponeskiej po wojnę domową w Syrii i Mali ludzie przelewają krew w imię jakiejś wartości, bądź jej braku. Działania militarne przez całą historię ludzkości pociągnęły za sobą miliardy istnień, okaleczyły jeszcze więcej, a setkom milionów zrujnowały życie. Nikt nie wygrywa wojny, zawsze jest ona symbolem przegranej ludzi - ich pojednania, negocjacji, działań dyplomatycznych i dobrej woli. Muzyka nie pozostała obojętna do ogromu zniszczenia jakie czynili i czynią ludzie.

Kiedy w przeglądarce wpisze się frazę "anti war songs" wyskoczy lista dziesiątek piosenek, które nawiązują do najrozmaitszych wojen. Jest to dowodem tego, że każdy konflikt nakłania muzyków do wystosowania apelu do społeczeństwa, a najlepszym nośnikiem są piosenki. Artyści w rozmaity sposób sprzeciwiają się lub podważają słuszność interwencji zbrojnych, dlatego antywojenne teksty znalazły swoje miejsce w gatunkach  muzycznych od hip-hopu po ekstremalny metal.

Postanowiłem sporządzić listę piosenek, które nie zostały zaczerpnięte z Internetu, a należą do mojej "prywatnej kolekcji" utworów podważających zasadność wojny. W stworzeniu listy trochę pomogli mi rodzice i dziadek dorzucił coś ze swojej muzycznej młodości. Muszę podziękować także mojemu dobremu koledze Kamilowi, który był inspiracją do tego, aby "napisać o tym post". Pragnę na wstępie zaznaczyć, że w mojej liście nie ma chronologii ważności piosenek, nie jest ona ułożona pod jakikolwiek schemat, występuję w niej jedynie motyw przewodni - muzyka przeciwko konfliktom zbrojnym.

I w tym własnie miejscu proszę Cię drogi czytelniku, abyś usiadł wygodnie w miejscu, w którym czytasz ten post. Wyłącz wszystko co odciąga Twoją uwagę, załóż na uszy słuchawki lub włącz głośniki i poświęć kilkanaście (lub może trochę więcej) minut na krótką historię protestu zawartą w wersach piosenek.

Alice in Chains - Rooster

Piosenka tego kultowego grungowego zespołu nawiązuje do wojny w Wietnamie i tragicznej sytuacji żołnierzy amerykańskich, którym przyszło walczyć w cudzym konflikcie, który w ostateczności przegrali. Wietnam na trwale wpisał się jako konflikt zbrojny zakrawający o obłęd, zarówno ze względu na warunki, które tam panowały (i niedostosowanie do nich żołnierzy USA) jak i degenerację samych walczących - wielu przyjmowało narkotyki, aby "jakoś przetrwać".

My Chemical Romance - The Ghost of You

W emocjonalny sposób (charakterystyczny dla tego gatunku), piosenka przypomina tragedię oddziałów, które 6 czerwca 1944 roku podczas II wojny światowej miały desant na Omaha Beach. Tragizm ma tu dwie płaszczyzny, po pierwsze, jest to piekło dla wszystkich par, które musiały się pożegnać przed wyruszeniem na front, po drugie, ze względu na położenie Amerykanów "szturmujących" niemieckie pozycje. 

Green Day - Wake Me Up When September Ends

Główny motyw tego utworu jest bardzo podobny do poprzedniego. Po raz kolejny eksponowana jest najcięższa chwila rozstania, jaką przyszło przeżywać parze. Chłopak, aby udowodnić sobie (i wszystkim innym) zaciąga się do wojska i jedzie do Iraku. Piosenka nagrana w 2005 roku, a więc czasie, gdy w tym konflikcie ginęło na prawdę wielu. 

System of a Down - War?, Sugar, Boom

Pomimo braku chronologii to własnie od "Systema" powinienem zacząć całą listę. Jest to bowiem zespół określany niekiedy mianem "political rock", gdyż w dużej mierze piosenki tego zespołu poruszają motywy antyrządowe (jeszcze kiedy u władzy był największy z ignorantów i cyników - G.W. Bush). Wokalista Serj Tankian śpiewa w zasadzie o wszystkich większych konfliktach, które były bez sensu i pociągnęły za sobą tysiące istnień. Piosenka "War?" to potępienie wojny jako takiej, "Sugar" pokazuje jak bardzo rządy wpływają na degradację jednostki, która zostaje wysłana lub wplątana w konflikt zbrojny ("Ludzie mnie ciągle gonią, chcą wcisnąć moją twarz w ziemię, to co chcą na prawdę zrobić, to wyssać mój pierdolony mózg"), z kolei "Boom" jest protestem przeciwko działaniom rządów państw, których szaleńcza polityka pociąga za sobą niezliczone ludzkie istnienia - wystarczy obejrzeć teledysk i zdać sobie sprawę z ogromu protestu na całym świecie.

Fokus - Lament

W tym hip-hopowym utworze były członek legendarnej Paktofoniki szkaluje wojny (religijne), w których dopuszcza się wszelkie okrucieństwa wobec ludzi. Raper dziwi się, że ludzie nie mogą przestać się zabijać, a wojna od zawsze jest w naszych genach. Fokus twierdzi także, że nie rozumie dlaczego ludzie muszą ginąć za oficjeli, ropę, wodę i "szpryce".

Czerwone maki pod Monte Casino

Nie jest to zapewne piosenka stricte wpisująca się w kanon przedstawianych utworów, lecz uważam, że każdy utwór patriotyczny ma w sobie element cierpienia i tragedii. "Czerwone maki" polecił mi mój dziadek, a sama piosenka (jej dwie pierwsze zwrotki i refren) powstała natomiast w nocy z 17 na 18 maja 1944 podczas bitwy pod Monte Casino. Walczył tam brat męża mojej cioci i może dlatego ta piosenka ma dla mnie szczególne znacznie.

The Fugees - Ready or Not

Legendarne trio raperów - Lauryn Hill, Wyclef Jean i Prass Michel - w swoim utworze porusza ciężki los uchodźców, uciekinierów i wszystkich osób, które walczą w cudzej sprawie. Wystarczy spojrzeć na tytuł "Gotowy czy nie", aby odpowiedzieć sobie na pytanie o gotowości ludzi do określonych działań (walki czy ucieczki). Co również charakterystyczne dla The Fugees, ich teksty mogą  być interpretowane na każdy możliwy sposób, więc nie należy traktować mojej wizji za pewnik.

Fallout Boy - I'am Like A Lawyer With The Way I'am Always Trying to Get You 

Punkrockowy Fallout Boy ukazuje nam Północną Ugandę z jej tragiczną sytuacją. Na początku lat dziewięćdziesiątych doszło tam do ludobójstwa pomiędzy plemionami Tutsi i Hutu, a świat pozostawał bezczynnie bezradny wobec najokrutniejszej przemocy, która dotykała także najmłodszych. To również w Afryce dzieci zostały wyposażone w karabiny, aby nierzadko pod wpływem narkotyków walczyć w konfliktach zbrojnych i plemiennych dorosłych.

Serj Tankian - Empty Walls

Charyzmatyczny frontmen zespołu System of a Down w swoim solowym projekcie ciągle nie pozostaje obojętny wobec konfliktów zbrojnych. W jego alegorycznym teledysku "na celowniku" znajdują się wszyscy, którzy doprowadzają do śmierci, cierpienia i okaleczenia ludzi podczas starć militarnych. Tankian podkreśla również pustkę i beznadziejność sytuacji ludzi, którym przyszło znaleźć się w wirze działań zbrojnych - "chcę żebyś był po drugiej stronie pustych ścian".

Pink Floyd - Bring the Boys Back Home

Nie trzeba pisać o albumie "The Wall", aby bez zahamowania umieścić piosenkę "Bring the Boys Back Home" na niniejszej liście. Bohater płyty młody Pink, odkrywa, że po powrocie żołnierzy z wojny wśród mężczyzn nie ma jego ojca. To jeden z najcięższych momentów w życiu każdego dziecka, które dowiaduje się, że jego rodzic zginął na wojnie. Ten problem porusza także Mike Shinoda w utworze poniżej.

Fort Minor - Where'd You Go

Jongmen i Potar - "Wstawaj i walcz"

Tym razem polski hip-hop opowiada los żołnierza na froncie. Raperzy ukazują w swoich tekstach problemy wszystkich wysłanych na front: "Nie myślisz o zmęczeniu, choć spałeś bardzo krótko, to nie jest zwykły problem, który można przepić wódką". W piosence pojawia się motyw pokrzepienia dla każdego, kto został wysłany, aby na obcej ziemi osiągać jakiś cel - stąd tytuł mający pokazać wytrwałość samych walczących.

Genesis - land of Confusion

Fill Colins ze swoim zespołem w nietuzinkowy sposób (teledysk!) ukazuje problemy związane ze światem w którym przyszło nam żyć. Genesis piętnuje zimnowojenne działania, które zostały rozpętane przez rządnych władzy - zarówno z reżimów demokratycznych jak i niedemokratycznych. Widać to doskonale w refrenie piosenki: "Jest zbyt wielu ludzi, którzy stwarzają zbyt dużo problemów, czy nie widzisz, że to kraina rozczarowania".

Heven Shall Burn - Endzeit i Otep - Warhead

Utworami zamykającymi listę są piosenki ekstremalnego buntu. W powyższych utworach sprzeciw wobec ludzkiej głupocie i bezmyślnym działaniom prowadzącym do śmierci wielu istnień przedstawiony został w formie bardzo dobitnej (i głośnej). Czasami, aby zostać usłyszanym trzeba być głośnym i szokującym. Taki jest własnie "Endzeit" i "Warhead" - wystarczy posłuchać, aby uświadomić sobie dlaczego tak stwierdziłem. 

Wojna jest skończona

(jeżeli tego chcesz)

- John Lennon i Yoko Ono